انجمن ورزش­های در آب

 

معرفی رشته:

ورزش­های در آب (Aquatic Exercise)، به تمامی انواع مختلف ورزش­ها و روش­های تمرینی اطلاق می­گردد که در محیط آبی و در حالی انجام می­شوند که بدن فرد ورزشکار روی آب شناور بوده و یا از 50 تا 90 درصد در آب غوطه­ور است. تمرینات ورزشی در آب می­توانند در عمق­های مختلف و در شرایط استخر، محفظه ها ورزش در آب یا آب آزاد انجام شوند. استفاده از آب در شکل­ها و در دماهای مختلف می­تواند اثرات متفاوتی بر سیستم­های مختلف بدن داشته باشد. ورزش در آب یا تمرین در آب، به چند دلیل بسیار اهمیت داشته و برای گروه­های مختلفی که اهداف مختلف سلامتی و درمانی را دنبال می کنند، بسیار مورد توجه قرار گرفته است:

اول، به دلیل خاصیت شناوری، آب فشار را از روی تمامی استخوان­ها، مفاصل و عضلات در حین اجرای حرکات ورزشی برداشته و حرکت را تسهیل می‌کند. این خاصیت شناوری می تواند با اثر بر گیرنده‌های حرارتی و گیرنده‌های مکانیکی، درد را مسدود کند و کاهش تورم و گرفتگی بعد از انجام تمرینات را نیز در پی داشته باشد.

دوم، به دلیل مقاومت همه جانبه آب و اعمال فشار در جهات مختلف که می­تواند برای عضله­سازی و تقویت قدرت و استقامت عضلانی فرد کاربرد داشته باشد. آب مقاومت طبیعی و همه جانبه ای ایجاد می کند که به تقویت عضلات کمک می کند. اثرات مقاومت در برابر آب، می تواند باعث افزایش مصرف انرژی و کاهش بارهای مکانیکی بر روی مفاصل به ویژه در اندام تحتانی شود.

سوم، عامل دیگری که ورزش در آب را به شیوه ای موثر برای دستیابی به تناسب اندام و سلامتی تبدیل می کند، مصرف انرژی قابل توجه آن در مقایسه با تمرینات در خشکی است؛ برررسی­ها نشان می­دهد سوزاندن کالری و مصرف انرژی در تمرینات ورزشی در آب از متوسط تمرینات ورزشی در خشکی بالاتر بوده و ضمن این که فشار از مفاصل، عضلات و استخوانها را به طور قابل توجهی کاهش می دهد، امکان انجام تمرینات ورزشی در دامنه وسیع تر و با شدت بیشتر در مقایسه با خشکی را فراهم می­نماید.

علاوه بر مزایای استاندارد هر رشته ورزشی مانند افزایش قدرت عضلانی، بهبود ظرفیت هوازی و قلبی عروقی، استفاده از ورزش در آب ممکن است خطر آسیب عضلانی یا مفصلی را کاهش دهد. کاهش گرانش توسط شناور کردن، استرس مفاصل را هنگام کشش کاهش می‌دهد و می‌تواند دامنه حرکتی بیشتری را ایجاد کند. در واقع در این رشته ورزشی، ورزشکاران از خواص ویژه آب از جمله مقاومت، ویسکوزیته و شناوری جهت اهداف تمرینی و با شدت مختلفی استفاده نموده و در عین حال، از فواید پیشگیرانه آب از بروز آسیب استفاده می­نمایند. لازم به ذکر است شرط اساسی برای دستیابی به این اثرات ورزش در آب، مستلزم انجام اصولی حرکات تمرینی در محیط آب است.

 

تاریخ ورزش در آب

تاریخچه آب درمانی گواهی بر اعتقاد پایدار به قدرت شفابخش آب است. بشر برای هزاران سال است که به پتانسیل آب برای سلامتی جسمانی و روانی پی برده است. آب به عنوان اساسی ترین عنصر وجودی بدن انسان، در تمدن های باستانی از یونان و مصر باستان تا روم مرتبط با قدرت های الهی و شفابخش در نظر گرفته شده است. در طول قرن ها، آب نقش نمادینی در حفظ سلامت و تعادل بدن داشته است. پدر طب مدرن، بقراط، غوطه وری در آب چشمه را برای انواع بیماری ها تجویز می­کرد. در زمان بقراط از آب گرم و آب سرد و یا ترکیبی از هر دو، برای اهداف درمانی و پاکسازی روح و جسم استفاده می­شده است و معتقد ­ند که حرکت در آب می­تواند نظم و هماهنگی را به بدن انسان بازگرداند. همچنین در یونان باستان، غوطه وری در آب را درمانی برای سلامت جسمانی و روانی دانسته و از آن برای اهداف درمانی مختلف بهره میبرده­اند. در حوزه اقدامات درمانی، آب درمانی به عنوان روشی جاودانه و همیشه در حال تکامل برای شفا است که از اعصار گذشته فراتر رفته است. از تمدن های باستانی یونان و روم گرفته تا مراکز سلامتی مدرن امروزی، استفاده از آب برای فواید درمانی آن عمیقاً در تاریخ بشر جا افتاده است.

محبوبیت ورزش در آب در صنعت تناسب اندام در حال افزایش است و برای سال ها روشی محبوب برای حفظ تناسب اندام بوده است. استفاده از تمرینات ورزشی در آب به تکامل و گسترش دامنه خود ادامه داده است و در حال حاضر تنها به درمان بیماران و استفاده در کلینیک‌های تخصصی یا استراحتگاه‌های آبگرم محدود نمی­شود، بلکه در در قرن بیست و یکم، به یکی از اجزای اصلی برنامه‌های سلامتی جامع در جوامع مختلف تبدیل شده است. استخرهای آب درمانی، کلاس های ورزش در آب و حتی واحدهای آب درمانی خانگی اکنون به راحتی در دسترس افرادی است که به دنبال مزایای درمانی و پیشگیرانه آن هستند

 

مهم ترین مزایای تمرینات ورزشی در آب:

-            توسعه فاکتورهای آمادگی جسمانی

-            بهبود ترکیب بدن (افزایش درصد عضلات و کاهش درصد چربی)

-            بهبود وضعیت بدن و اصلاح پاسچر

-            بهبود سلامتی قلبی تنفسی

-            کاهش فشار خون

-            کاهش استرس و اضطراب

-            کاهش حس درد و تورم پس از انجام تمرینات

-            کاهش خطر بروز آسیب دیدگی

 

با توجه به آسان بودن انجام حرکات در حالت شناوری یا غوطه وری در آب، شما می توانید تقریباً بی نهایت تمرین و الگوی حرکتی را در ورزش در آب انجام دهید؛ در واقع علاوه بر تمام تمرینات ورزشی ویژه در آب، تمام روشهای تمرینی و الگوهای حرکتی قابل انتقال به محیط آب هستند. به همین ترتیب، ایروبیک در آب، یوگا در آب، پیلاتس در آب، اسپینینگ در آب و بسیاری از ورزشهای دیگر در محیط آب نیز انجام می شوند.

اصول تمرین در آب مشابه تمرین بر روی خشکی است اما با این حال، تکنیک ها متفاوت هستند. چرا که خواص ویژه آب از جمله شناوری و مقاومت همه جانبه محیط تمرینی ویژه ای را ایجاد می کنند که برای بهره مندی موثر از این فضا، لازم است تمرینات متناسب با الزامات خاص این محیط طراحی و اجرا شوند.

مخاطبین ورزش­های در آب:

ورزش در آب می تواند توسط دامنه وسیعی از افراد از کودکی تا کهنسالی انجام شود و برای هر فرد با شرایط سنی، جنسی و تواناییهای جسمانی فواید و اثرات مثبتی را به همراه داشته باشد. هر یک از این افراد می­توانند اهداف متفاوتی را از پرداختن به ورزش در آب دنبال کنند:

-            تناسب اندام و سلامت جسمانی

-            سلامت روانی و رهایی از تنش، استرس و اضطراب

-            جنبه های درمانی

-            آسایش و تفریح و...

ورزش در آب به ویژه برای افرادی پیشنهاد می شود که به هر دلیل از جمله بی تمرینی و ضعف عضلات، سابقه آسیب دیدگی یا ناهنجاریهای اسکلتی، اضافه وزن یا کهولت سن، بارداری، آرتروز یا مشکلات مفصلی برای انجام تمرینات ورزشی روی خشکی محدودیت و نگرانیهایی از باب احتمال بروز آسیب دیدگی دارند و نگران وارد آمدن فشار بیش از اندازه به مفاصل، عضلات و استخوانها هستند.

همچنین برای ورزشکارانی که پس از دوره ای بی تمرینی يا پس از آسیب دیدگی مجددا قصد شروع فعالیت ورزشی را دارند می تواند ضمن افزایش اثرات تمرینی، ریسک آسیب و بروز دردهای عضلانی اسکلتی را به طور قابل توجهی کاهش دهد. ورزشکاران حرفه ای می توانند تمرینات ورزشی که در خشکی امکان انجام آن را ندارند در فضای آب به راحتی و بدون نگرانی از بروز آسیب انجام دهند. این امر به طور ویژه برای ورزشکارانی که به دنبال افزایش شدت و دامنه فعالیت ورزشی خود هستند اما برای احتمال آسیب نگرانی­هایی دارند مفید واقع شود.

 

شفابخشی آب :

در حالی که غوطه وری در آب گرم یا سرد می تواند طیف وسیعی از مزایای سلامتی را به همراه داشته باشد، انجام تمرینات ورزشی در آب می تواند تاثیرات سلامتی وسیع تری داشته و پتانسیل بیشتری برای بهبود فاکتورهای آمادگی جسمانی و تسریع بهبودی داشته باشد. این فواید تنها به افراد مسن یا آسیب دیده محدود نمی­شود. ورزشکاران و تیم های ورزشی بیشتری برای ایجاد تناسب اندام، بهبود ریکاوری و سالم ماندن به تمرین در آب روی می آورند. چرا که تمرین در آب می‌تواند جریان خون را به طور قابل توجهی افزایش دهد تا جایی که در زمان غوطه وری تا زیر گردن، گردش خون در بافت‌های عمیق می‌تواند تا 200 درصد بیشتر شود.

حرکات ورزشی در آب، نه تنها می­تواند در درمان بیماری­های مختلف روانی از جمله افسردگی، استرس و اضطراب موثر باشد، بلکه می­تواند به عنوان روشی پیشگیرانه برای تمامی افراد جامعه در نظر گرفته شود. حضور در محیط استخر، ورزش در آب را به فعالیتی متنوع، جذاب و پرطرفدار تبدیل کرده است.

 

مسئولین انجمن ورزش­های در آب ایران:

دکتر محمدحسین بی بی کبادی – رئیس انجمن / 09195391611

دکتر مهدیه سراجی – نائب رئیس انجمن / 09120185404

 

سازمان­های بین­المللی ورزش­های در آب:

- انجمن ورزش در آب (Aquatic Exercise Association - AEA)

آدرس وبسایت: https://aeawave.org/

- انجمن ورزش در آب اروپا (European Aquatic Association - EAA)

آدرس وبسایت: https://www.euroaquatic.it/

- انجمن ورزش و آمادگی جسمانی آمریکا (American Sports & Fitness Association)

 آدرس وبسایت:  https://www.americansportandfitness.com